Η Λεϊσμανίαση είναι ο ιατρικός όρος που χρησιμοποιείται για τη νόσo από το πρωτόζωο-παράσιτο Leishmania και μπορεί να χαρακτηριστεί από δύο τύπους ασθενειών στους σκύλους: τη δερματική νόσο και την κοιλιακή νόσο, η οποία είναι γνωστή ως μαύρος πυρετός και είναι και η πιο σοβαρή μορφή Λεϊσμανίασης.

Η μόλυνση μεταδίδεται από σκνίπες, οι οποίες αφήνουν τα παράσιτα στο δέρμα του ξενιστή (του σκύλου). Η περίοδος επώασης από τη μόλυνση μέχρι την εκδήλωση συμπτωμάτων κυμαίνεται μεταξύ ενός μηνός έως και πολλών ετών. Στους σκύλους εξαπλώνεται σε όλο το σώμα και στα περισσότερα όργανα.

Η νεφρική ανεπάρκεια είναι η πιο κοινή αιτία θανάτου, και σχεδόν όλα τα μολυσμένα σκυλιά εκδηλώνουν κοιλιακή νόσο. Περίπου το 90 τοις εκατό των μολυσμένων σκύλων θα έχει συμπτώματα και στο δέρμα. Δεν υπάρχει ηλικία, φύλο, φυλή ή προτίμηση, ωστόσο οι αρσενικοί σκύλοι είναι πιο πιθανό να προσβληθούν από κοιλιακή νόσο.

Συμπτώματα και Τύποι

Υπάρχουν δύο τύποι Λεϊσμανίασης όπως είπαμε: η σπλαχνική και η δερματική. Κάθε τύπος επηρεάζει διαφορετικά μέρη του σώματος του σκύλου.

Η σπλαγχνική προσβάλλει τα όργανα της κοιλιακής κοιλότητας και έχει τα εξής συμπτώματα:

• Σοβαρή απώλεια βάρους
• Απώλεια της όρεξης (ανορεξία)
• Διάρροια
• Πισσώδη κόπρανα (λιγότερο συχνά)
• Εμετό
• Αιμορραγία από τη μύτη
• Δυσκολία στην Άσκηση

Η δερματική επηρεάζει το δέρμα και έχει τα εξής συμπτώματα:

• Υπερκεράτωση – υπερβολική επιδερμική απολέπιση με πάχυνση, αποχρωματισμό (απώλεια του χρώματος του δέρματος) και σκάσιμο του ρύγχους και των πατουσών
• Αλωπεκία – ξηρό, εύθραυστο τρίχωμα με συμμετρική απώλεια μαλλιών
• Οζίδια που αναπτύσσονται στην επιφάνεια του δέρματος
• Ενδοδερμικά οζίδια και έλκη
• Ασυνήθιστα μακρά ή εύθραυστα νύχια (σπάνια)

Θεραπεία

Προς το παρόν δεν υπάρχει θεραπεία για τη Λεϊσμανίαση, αλλά η νόσος μπορεί να αντιμετωπιστεί με μεγάλη επιτυχία με απλή φαρμακευτική αγωγή και τα σκυλιά μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή. Όσο νωρίτερα αντιμετωπιστεί η μόλυνση, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα ελέγχου της. Μετά την θεραπεία, τα κλινικά συμπτώματα μπορεί να παρουσιάσουν ύφεση, αλλά ο σκύλος πιθανώς θα είναι μολυσμένος εφ’ όρου ζωής και μπορεί να υποτροπιάσει. Οι σκύλοι θα πρέπει τρέφονται καλά και να αποπαρασιτώνονται συχνά προκειμένου να μειωθεί η καταπόνηση του ανοσοποιητικού τους. Όσο πιο υγιής ειναι ο σκύλος, τοσο πιο μικρή η πιθανότητα υποτροπής.

Η αρχική θεραπεία γίνεται με megulamine antimoniate (μια ένωση του αντιμονίου) που χορηγήται με ένεση είτε ενδοφλέβια είτε κάτω από το δέρμα κάθε μέρα για 3-4 εβδομάδες. Ο κτηνίατρος θα πρέπει να επιβλέπει τον σκύλο καθ’ όλη την διάρκεια της θεραπείας. Το εμβόλιο αυτό συχνά συνδυάζεται με ένα φάρμακο που ονομάζεται αλλοπουρινόλη, η οποία χορηγείται καθημερινά από το στόμα για πολλούς μήνες, μερικές φορές για όλη τη ζωή του ζώου, προκειμένου να κρατήσει την ασθένεια σε ύφεση.

Μετά την αρχική σταθεροποίηση της νόσου, πολλοί σκύλοι δεν χρειάζονται περαιτέρω θεραπεία, ενώ άλλοι μπορεί να χρειάζονται περιστασιακές περιόδους θεραπείας με αλλοπουρινόλη, που χορηγείται με τη μορφή δισκίου μια ή δύο φορές την ημέρα. Σε κάθε περίπτωση, το σκυλάκι σας θα είναι σε θέση να ζήσει μια φυσιολογική ζωή.

Η θεραπεία είναι σχετικά φθηνή και εφόσον οι ιδιοκτήτες είναι ενήμεροι για τα σημάδια της υποτροπής και γίνονται τακτικές εξετάσεις αίματος, ο σκύλος δεν θα ξαναεμφανίσει σοβαρά συμπτώματα. Οι τακτικές εξετάσεις αίματος δείχνουν αν υπάρχει η ανάγκη για δισκία αλλοπουρινόλης πριν εμφανιστούν κλινικά συμπτώματα. Για να αξιολογηθεί το επίπεδο της Λεϊσμανίασης ο σκύλος πρέπει να απέχει δύο μήνες από τη φαρμακευτική αγωγή.

Τι μέτρα μπορώ να πάρω για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος μόλυνσης τόσο για το σκύλο μου όσο και για μένα;

Όσον αφορά τα σκυλιά, αν ζείτε σε περιοχή υψηλού κινδύνου, θα πρέπει να κάνετε τακτικά ελέγχους για το αίμα, ώστε αν μολυνθεί ο σκύλος σας να μην εξαπλωθεί η μόλυνση. Η υγεία του σκύλου σας πρέπει να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, καθώς η μειωμένη ανοσολογική απόκριση αυξάνει σημαντικά την πιθανότητα μόλυνσης. Υπάρχουν επίσης ειδικά κολάρα που απωθούν τις σκνίπες. Επίσης, οι σκνίπες είναι πιο δραστήριες μεταξύ του σούρουπου και της αυγής, οπότε αποφύγετε να είστε σε εξωτερικούς χώρους το διάστημα αυτό.

Οι άνθρωποι προσβάλονται από το δάγκωμα της μύγας της άμμου, οπότε θα πρέπει να αποφύγετε το έντομο αυτό. Για να μειωθεί ο κίνδυνος να σας δαγκώσει ένα τέτοιο έντομο μπορείτε να μείνετε σπίτι από το σούρουπο ως την αυγή. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε εντομοαπωθητικά και να προσέχετε ώστε τα έντομα αυτά να μην εισέλθουν στην οικία σας.